Odruchy niemowlęce to zestaw typowych mimowolnych ruchów i reakcji organizmu pojawiających się na poszczególnych etapach rozwoju człowieka. Odruchy są niezbędne do przetrwania (np. odruch ssania). Pojawiają się we wczesnej fazie życia płodowego i integrują się wraz z rozwojem układu nerwowego.
Niezintegrowane wraz z rozwojem układu nerwowego odruchy stają się źródłem zaburzeń, osłabiają strukturalnie układ nerwowy i w konsekwencji są przyczyną problemów związanych z wyższymi procesami nerwowymi. Przetrwałe w różnym stopniu odruchy mogą powodować takie dolegliwości jak trudności w nauce, problemy z zachowaniem i emocjonalne czy problemy sensoryczno-motoryczne.
Znane są również przypadki gdy prawidłowo zintegrowane odruchy zostają ponownie włączone pod wpływem silnych przeżyć czy traumatycznych doznań. W skrajnych przypadkach są to np. tiki nerwowe.
Terapia integracji odruchów to zestaw odpowiednich ćwiczeń izometrycznych, sekwencji uruchamiających odpowiednie partie mięśni oraz masaż wykonywane wspólnie z terapeutą w celu stymulowania odpowiednich części mózgu.
Typowe problemy związane z niezintegrowanymi odruchami:
Trudności w nauce:
- podpieranie głowy ręką (np. w trakcie pisania)
- zakrywanie oka ręką lub włosami
- pokładanie się na ławce
- w trakcie pisania ciało jest odchylone w tył a ręka wyciągnięta do przoru
- siedzenie na ugiętej nodze podczas pisania
- nieustalona lateralizacja powyżej 8 roku życia
- przestawianie liter lub cyfr powyżej 8 roku życia
- liczne błędy w trakcie przepisywania
- powolne przepisywanie z tablicy
- nieprawidłowe trzymanie długopisu
- trudności z pisaniem
- nieczytelne pismo
- kłopoty z czytaniem
- obniżona koordynacja wzrokowo-ruchowa
Zachowanie w domu i szkole:
- choroba lokomocyjna
- skłonność do rozproszeń
- brak możliwości powstrzymania się od wydawania odgłosów, mówienia, poruszania się
- zaburzenia artykulacji
- opóźniony rozwój mowy
- trudności w nauce pływania
- problemy z odczytywaniem godzin na zegarku wskazówkowym
- skłonność do pogrążania się w rozmyślaniach, wyłączanie się
- obniżona sprawność fizyczna
- problemy z nauką jazdy na rowerze
- dziecko nie potrafi zapamiętać prostych instrukcji
- trudności z łapaniem piłki
- jedzenie w sposób niechlujny
- tendencja do „rozsiadania się” (głowa odchylona w tył, nogi wyciągnięte do przodu)